Để cây sầu riêng có năng suất cao, đạt hiệu quả tốt không chỉ cần giống, trồng đúng kỹ thuật mà còn chăm sóc cho cây đúng cách. Kỹ thuật chăm sóc và bón phân dơi cho cây sầu riêng góp phần quan trọng trong việc giúp cây có được rễ tốt và mau ra trái nhanh.
Nội Dung
Nguồn gốc của cây sầu riêng?
Là một trong những loại cây ăn quả nhiệt đới được yêu thích ở nhiều nơi trên thế giới. Cây sầu riêng có nguồn gốc từ các vùng nhiệt đới ẩm ở Đông Nam Á. Cây sầu riêng được trồng đầu tiên ở Biên Hòa sau đó được nhân giống rộng rãi ra vùng Đông Nam Bộ, đồng bằng Sông Cửu Long và Tây Nguyên.
Quá trình sinh trưởng của cây sầu riêng tại Việt Nam
Cây sầu riêng thuộc thân cây gỗ lớn, cây trưởng thành có thể cao từ 25 – 30m. Rễ của cây có thể ăn sâu xuống lòng đất 7 – 9m, nhưng cây rất dễ bị bật gốc khi gặp gió lớn, nên bà con cần trồng các loại cây chắn gió xung quanh vườn, cũng như cần có các biện pháp chống đỡ cây trong mùa mưa bão.
Sau khi trồng khoảng 3 – 4 năm cây sẽ cho thu hoạch. Quả sầu riêng có màu xanh, xung quanh có gai nhọn, quả chín có màu vàng, bao quanh hạt sầu riêng là phần thịt quả có vị ngọt, béo, rất thơm. Sầu riêng có mùi thơm đặc trưng với những người không quen ngửi mùi sầu riêng sẽ có cảm giác khó chịu, nhưng với những người thích ăn sầu riêng thì lại có thể gây thương nhớ.
Lá sầu riêng là lá đơn mọc so le, mặt dưới có màu hơi vàng nâu, hoa của cây sầu riêng là hoa lưỡng tính, mọc thành từng chùm, đặc biệt hoa sầu riêng mọc ở thân cây, thân cành chứ không mọc ở hoa ở đầu cành như những loài cây khác.
Kỹ thuật nhân giống sầu riêng
Sầu riêng có thể nhân giống bằng hạt, chiết cành và ghép. Tuy nhiên, phương pháp nhân giống bằng hạt này có nhiều biến dị do cây thụ phấn hoa, năng suất và chất lượng hiệu quả không đảm bảo, vì vậy hạt chỉ còn dùng ươm cây làm gốc ghép.
Phương pháp chiết cành tuy cây mau cho quả, nhưng lại ít dùng do cây sầu riêng tán thưa, ít cành, tỉ lệ cành ra rễ thấp, trồng cây chiết cũng dễ bị bệnh hại gốc, chịu hạn và chịu gió kém.
Phương pháp nhân giống hiện nay chủ yếu là ghép nêm, ghép áp và ghép mắt.Ở nước ta hiện nay hay dùng phương pháp ghép mắt.
Kỹ thuật trồng sầu riêng
Sau khi chọn được giống cây khỏe, chất lượng, sạch sâu bệnh bà con tiến hành trồng mới. Thường bà con nên chọn cây giống thẳng, rễ phát triển tốt, có từ 3 cành trở lên, cây giống cao khoảng 80cm, đường kính cây giống khoảng 0.8cm trở lên.
Bà con tiến hành đào hố, bón lót trước khi trồng khoảng 15 – 20 ngày khoảng 0.5 – 1kg phân dơi . Trong quá trình đó bà con tiến hành giữ ẩm cho hố.
Bà con nên trồng thưa để vườn cây được thông thoáng, cây khỏe mạnh, mật độ 70 – 100 cây/ha, khoảng cách 10 – 12m/cây.
– Bước 1: Trước khi trồng mới bà con nên đảo phân ở trong hố từ trên xuống dưới, ngoài vào trong cho phân dơi được trải đều khắp hố.
– Bước 2: Ở trong hố trồng bà con tạo điểm đặt cây sầu riêng, tùy theo kích thước của bầu để bà con tạo hố cho phù hợp. Ở giữa hố trồng bà con đào một lỗ sâu khoảng 20cm, có đường kính lớn hơn bầu ươm 1 – 2cm.
– Bước 3: Dùng dao hoặc kéo sắc cắt bỏ phần rễ thừa, rễ cong. Sau đó nhẹ nhàng rạch một đường dài dọc bao bầu cẩn thận không làm bể bầu. Đặt bầu cây vào hố trồng, sao cho mặt bầu cao hơn miệng hố khoảng 2 – 3cm. Rồi nhẹ nhàng tách vỏ bầu ra khỏi bầu ươm, tránh làm hư hại bộ rễ cây. Khi đặt bầu bà con cố gắng đặt cho cây giống thẳng, không nên đặt bầu ươm quá sâu
– Bước 4: Phủ đất lên mô mà nén chặt, bà con nên phủ đất ở ngoài thấp hơn miệng bầu khoảng 1 – 2m để khi tưới,nước không bị đọng lại ở rễ cây.
– Bước 5: Cắm cọc giữ cây: có thể sử dụng cọc tre, nứa, gỗ… dài khoảng 1 – 2m, có đường kính 2 – 3cm tùy theo kích thước của cây giống đẻ làm giá đỡ cho cây.
– Bước 6: Tưới nước sau khi trồng, tiến hành tưới nước, giữ độ ẩm cho cây sau khi trồng.
– Bước 7: Che nắng: có thể sử dụng lá chuối, cây, lá dừa khô để tiến hành che nắng cho cây con mới trồng, đồng thời bà con sử dụng rơm, lá cây khô… để tủ gốc giữ ẩm cho cây.
Kỹ thuật bón phân và chăm sóc cho cây sầu riêng
Các khái niệm cần biết
Khi bón phân cho cây sầu riêng bà con cần xác định nhu cầu dinh dưỡng của cây. Nhu cầu dinh dưỡng của cây thay đổi theo giai đoạn phát triển, thổ nhưỡng, năng suất của cây. Chính vì thế tùy thuộc vào khả năng sinh trưởng của cây mà bà con điều chỉnh lượng bón cho phù hợp.
Để cây sầu riêng phát triển tốt nhất, bà con cần bổ sung đầy đủ đa, trung, vi lượng đặc biệt là nhu cầu về kali.
– Đạm (N): là một trong số nguyên tố cần thiết cho sự phát triển của cây. Đặc biệt là lá, thân, cành, quả, hạt… Nếu thiếu đạm lá cây sẽ bị vàng, rụng còn thừa đạm cây dễ bị sâu hại tấn công, khả năng đậu quả thấp, rụng quả nhiều, quả phát triển không bình thường, mất gai, nứt quả….
– Lân (P): nhu cầu dinh dưỡng của cây sầu riêng tương đối thấp, nhưng nếu thiếu lân lá sẽ chuyển màu xỉn, mép của lá non bị cháy đỏ, nếu thiếu lân nặng thì lá cây sẽ bị rụng và cành sẽ bị kho chết.
– Kali (K): Kali đặc biệt quan trọng đối với cây khi ra quả. Cây được cung cấp đủ sầu riêng sẽ cho chất lượng quả cao, thịt quả thơm, ngon. Ngoài ra K còn giúp cây chắc không bị đổ ngã, tăng khả năng chống chịu của cây trước thời tiết. Nếu thiếu K mép sẽ có màu vàng cam rồi xám nâu rồi khô và rụng.
Hiện nay, bón phân dơi cho cây sầu riêng đang được bà con nông dân rất ưa chuộng do phân dơi Bat Guano được đáp ứng đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng đa trung vi lượng cho cây sầu riêng, giúp cây sầu riêng phát triển vượt trội.
Phân bón dành cho cây sầu riêng
Bà con nên bón phân dơi cho cây sầu riêng, giúp cây phát triển bền vững, môi trường canh tác, đất được cải tạo tốt hơn, từ đó nâng cao chất lượng, năng suất, giá trị của sầu riêng.
Việc sử dụng phân dơi Bat Guano sẽ tạo được chất đệm tốt, cải tạo đất hiệu quả, khiến đất tơi xốp, khả năng giữ ẩm cao, tăng hàm lượng hữu cơ trong đất. Tạo môi trường thuận lợi cho các vi sinh vật có lợi phát triển, từ đó giúp cây trồng phát triển tự nhiên tăng sức đề kháng.
Bà con nên hạn chế sử dụng phân bón vô cơ, thuốc BVTV, bởi nếu bà con sử dụng phân bón vô cơ, thuốc BVTV trong thời gian dài sẽ khiến môi trường canh tác, đất bị thoái hóa, bạc màu, các vi sinh vật trong đất bị tiêu diệt, khiến chất lượng, năng suất của cây sầu riêng giảm.
Thuốc BVTV là một trong những nguyên nhân chính là giảm chất lượng của trái sầu riêng, việc hạn chế thuốc BVTV sẽ giúp bà con phát triển cây sầu riêng bền vững, cho lợi ích kinh tế cao.
Kỹ thuật bón phân theo từng thời kỳ
Vì cây sầu riêng là cây thân gỗ lớn, tán rộng, bộ rễ phát triển mạnh nên nhu cầu dinh dưỡng của cây sầu riêng rất cao. Chính vì thế bà con cần bón lượng phân bón tương đối cao hơn so với các cây trồng khác. Sau đây là cách bón phân dơi cho cây sầu riêng.
+ Giai đoạn kiến thiết (trồng mới)
Khi làm bồn nên bón lót từ 0.5 – 1 kg phân dơi hữu cơ 3 đặc biệt/hố và tưới nước đầy bồn, sau 5 – 10 ngày mới xuống giống sẽ giúp cây phát triển tốt và tăng khả năng đề kháng sâu bệnh hại về sau.
Trong thời gian chờ xuống giống phải thường xuyên tưới nước giữ ẩm hố sầu riêng để phân dơi hữu cơ phát huy tác dụng cao nhất.
+ Giai đoạn sầu riêng tơ (từ 1 đến 3 năm)
Chia làm 6 lần bón, 3 lần mùa nắng 3 lần mùa mưa, mỗi lần bón cách nhau 2 tháng. Số lượng bón cụ thể như sau:
Năm đầu tiên: Sử dụng 1 – 1.5 kg/cây phân bón phân dơi hữu cơ 3 đặc biệt chia làm 6 lần bón, bón cách gốc 20 đến 30cm tưới đẫm nước.
Năm thứ 2 và 3: Sử dụng phân dơi hữu cơ bón 3 – 4 kg/cây chia làm 6 lần bón trong năm.
+ Năm cho trái: chia làm 4 lần bón
Lần 1: Sau thu hoạch, tỉa cành, sử dụng phân dơi hữu cơ Bat Guano bón 0.5 – 1kg/gốc, tưới nước sau khi bón phân nhằm tạo bộ lá khỏe mạnh và xum xuê trong thời gian ngắn nhất.
Lần 2: Trước khi cây ra hoa 15 – 20 ngày: thúc ra hoa bằng cách bón phân dơi hữu cơ Bat Guano 0.5 – 1kg/gốc.
Lần 3: Khi cây hình thành trái nhỏ (bằng quả chôm chôm): Sử dụng phân dơi hữu cơ Bat Guano 1 – 1.5 kg/gốc giúp trái phát triển nhanh và có chất lượng cao.
Lần 4: Khoảng 1 tháng trước khi thu hoạch, bón phân dơi Bat Guano 0.5 – 1kg/gốc giúp trái phát triển đều đẹp và không bị sượng
Lượng phân cho các năm tiếp theo sẽ tăng dần 10 – 15% cho cây sầu riêng khi cho trái ổn định (10 – 12 năm tuổi).
Tưới nước cho cây sầu riêng
Sầu riêng là cây ưa ẩm nhưng lại không chịu được ngập úng, vì thế bà con cần có chế độ tưới nước hợp lý cho cây.
Bà con cần chú ý tạo mương thoát nước cho vườn, để mùa mưa nước không bị ngập úng, mùa nắng làm nơi dự trữ nước, giúp điều hòa lượng nước tưới trong vườn, chủ động được nguồn nước tưới.
Đối với cây mới trồng, cây nhỏ thì bà con cần ủ gốc, tưới nước giữ ẩm cho cây, nếu không được cung cấp đủ độ ẩm cây sẽ không phát triển, dễ bị héo, chết cây.
Trong thời kì trước khi ra hoa, khoảng 2 – 3 ngày bà con nên tưới nước một lần, nhưng lượng nước tưới lại giảm xuống bởi trong thời kì này nhu cầu nước tưới của cây không cao.
Đến thời kỳ đậu quả nhu cầu nước tưới của cây cao, nên thời kỳ này bà con cần phải cung cấp đủ nước cho cây. Nếu không được cung cấp đủ độ ẩm cây sẽ bị rụng trái.
Ở thời kì trái chín, nhu cầu độ ẩm của cây lại giảm, nên bà con cần điều chỉnh lượng nước tưới. Trong thời kì này nếu bà con tưới quá nhiều nước thì trái sẽ chín muộn.
Thụ phấn cho cây sầu riêng
Việc bà con chủ động thụ phấn sẽ giúp cây đậu trái nhiều hơn, cho năng suất cao hơn.
Để thụ phấn cho cây sầu riêng bà con cần có: dụng cụ đựng hoa (dĩa thủy tinh, dĩa sứ, nhựa…lau khô, sạch sẽ); vải màn che phấn, cây cọ (bút lông, bông gòn…).
Bà con nên thụ phấn vào buổi chiều (khoảng 17h) bởi đây là thời điểm mà các bông hoa sầu riêng nở. Thời điểm lấy phấn hoa thích hợp nhất là vào khoảng từ 19h. bởi đây là thời điểm mà các bao phấn của hoa đực nở tung phấn. Nếu bà con không lấy phấn kịp trong khoảng 4h đồng hồ hoa sẽ bị rụng.
Khi lấy phấn hoa bà con nên chọn các hoa khỏe, không sâu bệnh, bà con cắt các hoa sắp nở cho quá trình thực hiện, cắt các chùm hoa nhị đực cho vào chén thủy tinh, dĩa sứ, nhựa… rồi dùng vải màn đã chuẩn bị trùm lại để ở nơi khô ráo, tránh bị ẩm thấp.
Bà con cũng có thể thực hiện thụ phấn bổ sung cho cây, thời điểm thích hợp để thụ phấn bổ sung là vào khoảng 20 – 22h đêm. Bà con dùng cây cọ (bút lông, bông gòn…) quét phấn hoa vào nhụy. Bà con cần thực hiện nhẹ nhàng tránh làm tổn thương đầu nhụy hoa.
Ngoài ra bà con nên trồng nhiều giống sầu riêng trong vườn việc thụ phấn chéo sẽ giúp tăng khả năng đậu trái. Bà con không nên phun thuốc trừ sâu, thuốc BVTV trong thời điểm này bởi đây là thời điểm cây trồng thu hút sự chú ý của các loại côn trùng, chính vì thế quá trình thụ phấn sẽ được diễn ra thuận lợi hơn.
Tỉa cành tạo tán cho cây sầu riêng
Để cây phát triển cân đối, cho năng suất cao việc tỉa cành tạo tán là rất quan trọng. Các cành sâu bệnh, cành thừa, cành chậm phát triển, không có khả năng cho trái… thì bà con nên cắt bỏ để dinh dưỡng của cây tập trung nuôi các cành có khả năng cho trái, cành khỏe.
Việc cắt bỏ cành cũng giúp tán cây thông thoáng, tăng khả năng quang hợp, tổng hợp chất dinh dưỡng của cây, hạn chế sự phát triển của sâu bệnh hại. Ngoài ra việc tỉa cành tạo tán còn giúp bộ khung của cây khỏe hơn, các cành được phân bố đều, cây không bị đổ ngã khi gặp gió lớn.
Khi tiến hành tỉa cành, tạo tán cho cây, trước hết bà con cần định hình tán của cây, đối với một cây sầu riêng khỏe mạnh thì sẽ có một thân cây chính mọc thẳng, có 5 – 6 cành cấp 1, tán mọc đều các hướng, cân đối.
Bà con cần cắt bỏ chồi mọc từ gốc ghép, các cành gần mặt đất (cắt cành cách mặt đất dưới 60 – 70 cm). Nếu các cành mọc cùng một vị trí thì bà con nên cắt bỏ, chỉ để lại cành khỏe nhất. các cành mọc đứng trong tán ốm yếu, sâu bệnh cũng cần được loại bỏ.
Khi cây cao được khoảng 7 – 8m bà con nên cắt bỏ ngọn cây để giới hạn chiều cao của cây (cách ngọn khoảng 1,5m).
Sau khi cắt cành, bà con cần vệ sinh vết cắt bằng việc quét vôi, sơn, hoặc dùng băng keo, nilon quấn vết cắt lại để không bị nấm bệnh tấn công.
Bà con cần thăm vườn thường xuyên để phát hiện sớm sâu bệnh hại để có phương án xử lý kịp thời tránh lây lan.
Sâu bệnh hại trên cây sầu riêng
Sầu riêng là cây có giá trị kinh tế cao, dễ bị sâu bệnh hại tấn công nên bà con cần phải chú ý phòng trừ các loại sâu bệnh hại tấn công cây,ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng và khả năng sinh trưởng của cây.
Một số sâu bệnh hại thường xuất hiện trên cây sầu riêng: Rầy phấn; nhện đỏ, rầy lửa…
Để hiểu thêm về các bệnh thường gặp của cây sầu riêng, bạn có thể tham khảo bài viết: Các bệnh thường gặp trên cây sầu riêng mà bạn cần biết.
Để cây sầu riêng cho năng suất, chất lượng cao bà con cần áp dụng đồng thời nhiều biện pháp trồng và chăm sóc khác nhau, đặc biệt bà con nên chuyển đổi phương thức canh tác truyền thống sang canh tác hữu cơ bền vững, cải tạo đất canh tác tạo điều kiện, môi trường thuận lợi cho cây sầu riêng phát triển.
Hy vọng sau bài viết Hướng dẫn chăm sóc và bón phân dơi cho cây sầu riêng hiệu quả, các nhà vườn trồng sầu riêng ngày nay thêm sai trái. Mang lại niềm vui đến cho tất cả người trồng lẫn người mua.
Đặt mua Phân Dơi Nhập Khẩu BAT GUANO qua các Shopee, Tiki, Lazada, Sendo:
- Facebook: www.fb.com/PhanDoiSo1
- Sendo: http://bit.ly/vgsendo
- Shopee: http://bit.ly/vgshopee
- Lazada: http://bit.ly/vglazada